_edited.png)
Standardy ochrony małoletnich
Załącznik do Zarządzenia Nr 72 /2024
Dyrektora Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie
z 01 sierpnia 2024r. w sprawie
wprowadzenia Standardów ochrony małoletnich
w Warszawskim Centrum Pomocy Rodzinie
Standardy ochrony małoletnich w Warszawskim Centrum Pomocy Rodzinie
Preambuła/Wstęp
Naszą najważniejszą zasadą jest działanie dla dobra dziecka, umożliwienie mu życia w bezpiecznym miejscu, pozwalającym na rozwój, zabawę, dbanie, aby jego prawa były przestrzegane. Każdy pracownik Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie szanuje dziecko i jego potrzeby. Chcemy, aby dzieci czuły, że ich sprawy są dla nas ważne. Nie zgadzamy się na złe traktowanie (krzywdzenie) dzieci przez kogokolwiek. Ten dokument zawiera jasne zasady, mówiące o tym co robimy, aby prawa dzieci były szanowane i nie były łamane. Dzięki niemu pracownicy WCPR dobrze wiedzą, jak szanować dzieci i ich prawa, co jest zachowaniem niedozwolonym wobec nich i co należy zrobić w sytuacji, gdy bezpieczeństwo dziecka jest zagrożone. Dajemy wszystkim jasny sygnał, że traktujemy poważnie temat ochrony dzieci przed krzywdzeniem.
Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie jest działanie dla dobra dziecka, rozumianego jako ochrona jego godności, poszanowanie jego praw i kierowanie się zawsze jego najlepszym interesem. Każdy pracownik traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez kogokolwiek wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Personel WCPR realizując cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych oraz swoich kompetencji.
I. OGÓLNE ZASADY
Standardy ochrony małoletnich są to spisane reguły, sposoby działania, które gwarantują, że dzieci w Warszawskim Centrum Pomocy Rodzinie są bezpieczne, nie doznają krzywdzenia ze strony pracowników czy rówieśników.
Zasady te dotyczą wszystkich osób, które pracują w WCPR, a także innych dorosłych pomagających dzieciom w naszym imieniu.
Osoba wyznaczona przez Dyrektora WCPR Zarządzeniem sprawdza, czy pracownicy znają i przestrzegają tych reguł.
Opisane w tym dokumencie zasady jasno określają:
a) kto może pracować z dziećmi,
b) co powinniśmy wiedzieć, aby skutecznie identyfikować zagrożenie dobra dziecka,
c) co powinniśmy zrobić, kiedy podejrzewamy, że dziecko jest krzywdzone,
d) jak pracownicy powinni traktować dzieci, aby czuły się bezpieczne i szanowane,
e) jak pracownicy powinni zadbać o dobre kontakty między dziećmi, które spotykają się w Centrum (np. na warsztatach),
f) jak chronimy wizerunek i informacje dotyczące dzieci przebywających na terenie WCPR.
O tych zasadach informujemy wszystkich pracowników, opiekunów i dzieci. Chcemy, aby wszyscy wiedzieli, że w naszej codziennej pracy stawiamy na takie wartości jak dobro dziecka, jego prawo do życia w bezpiecznym otoczeniu i będziemy reagować zawsze, kiedy dzieci będą krzywdzone.
II. PERSONEL
W Warszawskim Centrum Pomocy Rodzinie uczymy pracowników, jak zapobiegać krzywdzeniu dzieci i sprawdzamy, czy reagują na takie sytuacje.
Standardy podstawowe:
W WCPR są zatrudnione osoby, które mają wiedzę na temat krzywdzenia dzieci, rozpoznawania symptomów oraz sposobów reagowania w przypadku stwierdzenia podejrzenia krzywdzenia dzieci.
Osoby pracujące z dziećmi są przygotowane merytorycznie do tej pracy i nigdy nie były skazane przez Sąd za przestępstwo na szkodę dziecka. Przed zatrudnieniem każdego pracownika sprawdzamy go w „Rejestrze sprawców przemocy na tle seksualnym”. Weryfikujemy, czy osoby te spełniają też zapisy ustawowe dotyczące wykształcenia i doświadczenia zawodowego.[1]
Zależy nam, aby dzieci w kontakcie z pracownikami czuły się bezpieczne i wspierane, dlatego traktujemy je z szacunkiem, słuchamy ich zdania i opinii, odpowiadamy na pytania i tłumaczymy, używając języka odpowiedniego do ich wieku i możliwości.
Uczymy się i szkolimy dzięki czemu wiemy:
1) jak rozpoznać, kiedy dziecku dzieje się krzywda, doznaje przemocy, jest zaniedbane lub źle traktowane,
2) jak interweniować w takiej sytuacji.
Standardy uzupełniające:
Pracownik, który dowie się, że dziecko spotkała krzywda, podejmuje działania, aby je chronić.
Pracownicy przypominają dzieciom o ich prawie do życia bez przemocy, przekazują dzieciom i ich opiekunom ulotki, polecają książki czy też strony internetowe na ten temat.
Przyjęcie tych zasad pomoże wszystkim osobom pracującym z dziećmi lub działającym na ich rzecz lepiej zadbać o ochronę dzieci oraz ich bezpieczeństwo.
[1] Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2024r. poz. 177, z późn. zm.) oraz Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. 2008 nr 223 poz. 1458).
III. PROCEDURY
W sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dziecka mamy określone reguły zgłaszania i podejmowania interwencji – wiemy co i jak robić, kiedy dziecku dzieje się krzywda.
Standardy podstawowe:
W WCPR wiemy gdzie i komu zgłosić, kiedy dziecku dzieje się krzywda ze strony pracownika, opiekuna, członków rodziny, rówieśników i osób obcych. Wyznaczamy także osobę, która z ramienia WCPR dba o interes (prawa) dziecka. Dziecko zostaje poinformowane, jak nazywa się ta osoba i jak można się z nią skontaktować - te informacje są dostępne dla dzieci w naszych siedzibach.
W zorganizowaniu pomocy dzieciom korzystamy z pracy sądów, policji, ośrodków pomocy społecznej, szpitali i innych miejsc, które także dbają o bezpieczeństwo i zdrowie dzieci.
W WCPR dzieci mogą się dowiedzieć, gdzie uzyskać pomoc w trudnej sytuacji – te informacje są dostępne dla dzieci w naszych siedzibach.
IV. MONITORING
Sprawdzamy czy pracownicy postępują zgodnie z regułami ochrony dzieci.
Jeżeli zauważymy, że wprowadzone przez nas zasady nie chronią dzieci dostatecznie, zmienimy je. Poprosimy o pomoc dzieci i opiekunów, słuchamy ich zdania na ten temat.
Rozdział I Objaśnienie terminów
§ 1
Pracownik, to osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej.
Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18-go roku życia.
Opiekunem dziecka jest osoba pełniąca nad dzieckiem bieżącą, faktyczną opiekę, czyli w ramach zadań tut. Centrum opiekun zastępczy lub opiekun tymczasowy.
Przedstawicielem ustawowym dziecka jest jego rodzic lub opiekun prawny.
Osoba odpowiedzialna za Standardy ochrony małoletnich to wyznaczony przez Dyrektora Warszawskiego Centrum Pomocy Rodziny pracownik sprawujący nadzór nad wdrożeniem, realizacją i monitorowaniem Standardów ochrony małoletnich w WCPR.
Osoba odpowiedzialna za ochronę dzieci to wyznaczony przez Dyrektora WCPR pracownik, który odpowiada za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających dziecku i zgodnie z przyjętymi w Centrum zasadami koordynuje reagowanie na nie.
Plan wsparcia dziecka jest to dokument opracowany zespołowo na potrzeby zabezpieczenia sytuacji dziecka w zależności od zgłoszonego naruszenia Standardów ochrony małoletnich.
Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.
Karta Zgłoszenia, to dokument wypełniany przez pracownika w związku z podejrzeniem krzywdzenia dziecka lub podjętą interwencją w sytuacji bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia dziecka.
Karta Interwencji, to dokument wypełniany przez osobę odpowiedzialną za ochronę dzieci po przyjęciu zgłoszenia o podejrzeniu krzywdzenia dziecka.
sprawydzieci@wcpr.pl, to adres e-mail, na który wpływają zgłoszenia o podejrzeniu krzywdzenia dziecka od pracowników oraz bezpośrednio od dzieci.
Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć zachowanie, które może stanowić popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę (rówieśnika, osobę dorosłą, w tym pracownika instytucji) lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
§ 2
Na potrzeby dokumentu ustala się następującą kwalifikację form krzywdzenia dzieci:
przemoc fizyczna wobec dziecka to przemoc, w wyniku której dziecko doznaje faktycznej fizycznej krzywdy lub jest nią potencjalnie zagrożone; krzywda ta następuje w wyniku działania lub zaniechania działania ze strony opiekuna dziecka lub osoby, której dziecko ufa, lub która ma nad nim władzę; przemoc fizyczna wobec dziecka może być czynnością powtarzalną lub jednorazową;
przemoc psychiczna wobec dziecka to niefizyczna, szkodliwa interakcja pomiędzy dzieckiem a opiekunem, obejmująca zarówno działania, jak i zaniechania m.in.: niedostępność emocjonalna, zaniedbywanie emocjonalne, relacja z dzieckiem oparta na wrogości, umniejszanie poniżanie, wyśmiewanie, obwinianie, oczernianie, odrzucanie, grożenie, straszenie, nieodpowiednie rozwojowo lub niekonsekwentne interakcje z dzieckiem, zrzucanie odpowiedzialności na dziecko, niedostrzeganie lub nieuznawanie indywidualności dziecka i granic psychicznych pomiędzy opiekunem a dzieckiem;
wykorzystywanie seksualne dziecka to włączanie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest ono w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody lub na którą nie jest dojrzałe rozwojowo i nie może zgodzić się w ważny prawnie sposób lub która jest niezgodna z normami prawnymi lub obyczajowymi danego społeczeństwa; z wykorzystaniem seksualnym mamy do czynienia, gdy taka aktywność wystąpi między dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem a innym dzieckiem, jeśli te osoby ze względu na wiek lub stopień rozwoju pozostają w relacji opieki, zależności, władzy, przy czym intencją wspomnianej aktywności jest satysfakcja lub spełnienie potrzeb dorosłego lub wykorzystującego dziecka; wykorzystanie seksualne może przyjąć również formę wyzyskiwania seksualnego, czyli jakiegokolwiek faktycznego lub usiłowanego nadużycia pozycji władzy, przewagi sił, lub zaufania, w celach seksualnych, w tym, ale nie wyłącznie, czerpanie zysków finansowych, społecznych lub politycznych z seksualnego wykorzystywania innej osoby; szczególne zagrożenie wyzyskiwaniem seksualnym zachodzi w czasie kryzysów humanitarnych; zagrożenie wyzyskiwaniem istnieje zarówno wobec dzieci jak i ich opiekunów (definicja za Biuletynem ONZ ST/SGB/2003/13);
zaniedbywanie dziecka to chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie jego podstawowych potrzeb fizycznych i psychicznych lub nierespektowanie jego podstawowych praw, powodujące lub pociągające za sobą wysokie prawdopodobieństwo spowodowania zaburzenia jego zdrowia, rozwoju lub brak ochrony przed krzywdą w takim stopniu, jak tylko to możliwe; do zaniedbywania dochodzi w relacji dziecka z osobą, która jest zobowiązana do opieki, wychowania, troski i ochrony dziecka;
przemoc rówieśnicza (agresja rówieśnicza, bullying) występuje, gdy dziecko doświadcza różnych form przemocy ze strony rówieśników, bezpośrednio lub z użyciem technologii komunikacyjnych (Internetu i telefonów komórkowych); ma miejsce wtedy, gdy działanie ma na celu wyrządzenie komuś przykrości lub krzywdy (intencjonalność), ma charakter systematyczny (powtarzalność), a ofiara jest słabsza od sprawcy lub grupy sprawców; obejmuje przemoc werbalną (np. przezywanie, dogadywanie, ośmieszanie), relacyjną (np. wykluczenie z grupy, ignorowanie, nastawianie innych przeciwko osobie), fizyczną (np. pobicie, kopanie, popychanie, szarpanie), materialną (np. kradzież, niszczenie przedmiotów) oraz elektroniczną (złośliwy SMS lub e-mail, wpis w serwisie społecznościowym, umieszczanie w Internecie zdjęć lub filmów ośmieszających ofiarę), a także przemoc podczas randki ze strony chłopaka/dziewczyny, wykorzystanie seksualne - dotykanie intymnych części ciała lub zmuszanie do stosunku płciowego lub innych czynności seksualnych przez rówieśnika, przemoc uwarunkowaną normami i stereotypami związanymi z płcią.